Pracownia komputerowa
Gdy powstało Stowarzyszenie, to członkowie dyskutowali i zgłaszali pomysły jak pomóc szkole. Na początku dostarczano informatory o studiach oraz zakupiono książki do szkolnej biblioteki. Ale potrzeby były inne: następowała era komputerów i józefowska młodzież też chciała z nich korzystać. Powstała inicjatywa utworzenia szkolnej pracowni komputerowej. Obecna na Zjeździe Absolwentów w 1994 roku wiceminister Edukacji Narodowej – Danuta Grabowska podarowała szkole dwa komputery. Następnie pozyskano jeden komputer z Bankowego Przedsiębiorstwa Telekomunikacyjnego TELBANK SA. Potem dzięki wstawiennictwu posła na Sejm Jana Byry szkoła została objęta akcją „Internet dla szkół”, której patronował prezydent Aleksander Kwaśniewski. Dzięki temu liceum otrzymało kilkanaście komputerów, zakupionych przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa. W dniu 7 marca 2002 roku odbyło się uroczyste otwarcie pracowni z udziałem Jerzego Wysokińskiego z Kancelarii Prezydenta i posła Jana Byry.
Wycieczki kulturoznawcze
W Warszawie zawiązało się koło terenowe absolwentów liceum, którzy mieszkali w stolicy i podwarszawskich miejscowościach. Kolega Józef Mart, który był nauczycielem historii w Józefowie k. Otwocka zaproponował, by zorganizować wyjazd grupy uczniów do Warszawy. Korzystając z pomocy p. Anny Kurek – kierowniczki Domu Dziecka w Michalinie, młodzież miała zapewnione tanie wyżywienie i zakwaterowanie. Pozyskano też sponsorów, którzy pokryli koszty podróży oraz biletów do muzeuów i teatru. Były to firmy: RP TELEKOM z Warszawy i Przedsiębiorstwo Medyczne POLFAM z Poznania. Zwykle te wyjady odbywały się okresie ferii zimowych. W programie takiego wyjazdu młodzież spotykała się z absolwentami liceum oraz Profesorem Mieczysławem Sawickim, który kiedyś uczył fizyki w liceum, a potem przeprowadził się do Warszawy. Stowarzyszenie zorganizowało kilka takich wycieczek do Warszawy, a także do Lwowa i Iwano-Frankowska (dawnego Stanisławowa) oraz Wilna, Kowna i Troków.
Pamiątkowe tablice
Z inicjatywy absolwentów ufundowane zostały dwie pamiątkowe tablice; jedna na zewnętrznej ścianie budynku liceum w 1974 roku, jak odbywał się I Zjazd, a druga w hallu budynku w 1994 roku z okazji III Zjazdu. Umieszczono na niej napis: „Tutaj każdy z nas cząstkę swej duszy zostawił.” W 2004 roku odsłonięta została tablica na dawnym budynku Szkoły Podstawowej, upamiętniająca osoby zasłużone dla rozwoju oświaty i szkolnictwa w Józefowie. Byli to: ksiądz proboszcz Maciej Borkowski – założyciel Szkoły Elementarnej 1818 roku, prezes Towarzystwa Szkolnego, Franciszek Szczeciński – nauczyciel w latach 1818-1825, Sabina i Aleksander Piechowicz – nauczyciele w latach 1928-1938, Ludwik Czuk – kierownik Szkoły Podstawowej w latach 1938-1949, założycil Gimnazjum i Liceum, Maria Przewor – dyrektor Gimnazjum i Liceum w latach 1944-1948, Stanisław Kraczek – dyrektor Liceum w latach 1948-1951.
Konkursy fotograficzne
W latach 2010 – 2014 Stowarzyszenie organizowało konkursy fotograficzne dla młodzieży pod nazwą „Ślady przeszłości w mojej małej Ojczyźnie”. Najlepsze fotografie były nagradzane, a także organizowne były wystawy prac.
Wystawa o Długim Kącie
Kolega Rudek Czerniak wpadł na pomysł ciekawej wystawy fotograficznej, związany z rodzinną wsią Długi Kąt. Zebrał od mieszkańców stare fotografie, które zaprezentował na wystawie zorganizowanej wspólnie z Biblioteką Miejską w Józefowie w 2010 roku pt. „Długi Kąt – okruchy historii ludzi i wioski z lat 1910 – 2010.”
Badania archeologiczne
Z inicjatywy Stowarzyszenia w 2011 roku w Józefowie przebywała grupa studentów archeologii UMCS z Lublina, którzy zbadali miejsca związane z osadnictwem w tym rejonie. Pomoc w zakwaterowaniu i wyżywieniu studentów zapewniło Nadleśnictwo Józefów.
Nadanie Honorowego Obywatelstwa
W sierpniu 2011 roku odbyła się uroczysta sesja Rady Miasta Józefowa, na której – na wniosek Stowarzyszenia – nadano Honorowe Obywatelstwo Panu Czesławowi Mużaczowi ps. „Selim”, kombatantowi walk partyzanckich. Również na tej sesji Honorowe Obywatelstwo przyznano pośmiertnie Konradowi Bartoszewskiemu ps. „Wir”.
Upamiętnienie mieszkańców Józefowa
Stowarzyszenie wraz z mieszkańcami Józefowa, kombatantami oraz Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, ufundowało pamiątkowe tablice z nazwiskami poległych i zamordowanych mieszkańców Józefowa i okolicznych wsi, wchodzących w skład gminy. Inicjatorem wykonania tablic był Kolega Zygmunt Puźniak, który wytrwale kompletował listy nazwisk i zbierał pieniądze na kwestach. Pomagali mu w tym inni koledzy i koleżanki, jak Józek Więcław, Janek Borsuk, Krysia Mielniczek, Małgosia Rabiega. Uroczystość odsłonięcia i poświęcenia tablic na murze przykościelnym odbyła się w dniu 18 listopada 2012 roku. Przybyły partyzanckie poczty sztandarowe, odbył się apel poległych, salwa kompanii honorowej Wojska Polskiego oraz artystyczny program patriotyczny, przygotowany przez nauczycieli i uczniów Liceum.
Rok później Stowarzyszenie wspólnie z Kołem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej przygotowało tablicę z nazwiskami Żołnierzy Wyklętych. Uroczystość odsłonięcia tablicy odbyła się w dniu 2 czerwca 2013 roku, w 70. rocznicę ogłoszenia „Rzeczpospolitej Józefowskiej.”
Ratowanie Liceum w Józefowie
W latach 2014 – 2019 Stowarzyszenie podjęło kilka działań mających na celu utrzymanie Liceum Ogólnkoształcącego w Józefowie. Problemem była malejąca liczba kandydatów.
Prowadzono konsultacje z nauczycielami, władzami miasta oraz rodzicami. Jednym z pomysłów było utworzenie klasy o profilu wojskowym, innym – utworzenie pracowni zawodowych.
Powstał Samorządowy Zespół Szkół, obejmujący Szkołę Podstawową, Gimnazjum i Liceum, ale to nie uzdrowiło sytuacji. Szeroką akcję informacyjną prowadzono przy okazji reformy oświatowej, zakładającej likwidację gimnazjów i utworzenie 8-klasowej szkoły podstawowej. Jednak do Liceum zgłosiła się znikoma liczba kandydatów i nie można było utworzyć pierwszej klasy.
Apel w obronie „Miszki Tatara”
W 2018 roku grupa absolwentów liceum wystąpiła z listem otwartym do wojewody lubelskiego w sprawie pozostawienia nazwy ulicy i obelisku upamiętniajacego paryzanta o pseudonimie „Miszka Tatar”. Pochodził on z Krymu i nazywał się Adamanow Umer Achmołła, uciekł niewoli i walczył w partyzantce z okupantem niemieckim. W dniu 2 czerwca 1943 roku poległ wraz z kolegą z AK – Józefem Kudełką ps. „Czarny” w obronie mieszkańców Józefowa przed pacyfikacją. Przytoczone w liście argumenty historyczne i społeczne odrzucone zostały przez IPN.
Od kiedy Józefów uzyskał prawa miejskie w 1725 roku, osiedlali się tutaj Żydzi. Zajmowali się rzemiosłem, kupiectwem i wyszynkiem. Mieli własną drukarnię i wybudowali synagogę. Stanowili ponad połowę wszystkich mieszkańców miasteczka. Ich los przekreślony został z chwilą okupacji Polski przez niemieckich nazistów. Wydano na nich wyrok śmierci w ramach akcji „Reinhardt”. W Józefowie utworzone zostało getto, w którym stłoczono setki Żydów deportowanych tutaj z innych miast, głównie z Wielkopolski. W dniu 13 lipca 1942 roku rozstrzelano ich w pobliskim lesie przy Winiarczykowej Górze. Tego dnia zginęło ponad 1500 Żydów: dzieci, dorosłych i starców. Eksterminacji dokonali niemieccy policjanci ze 101 batalionu z Hamburga.
W 2021 roku Stowarzyszenie wystąpiło z projektem upamiętnienia żydowskich mieszkańców Józefowa w 80. rocznicę ich Zagłady, przypadającą w 2022 roku. Na podstawie prowadzonych badań i poszukiwań ustalono, że życie straciło 913 Żydów z Józefowa. Pomysł ten przedstawiliśmy dyrektorowi Muzeum Getta Warszawskiego – Albertowi Stankowskiemu. Ustalono, że Muzeum sfinansuje budowę pomnika przy synagodze, autorstwa znanego rzeźbiarza Jerzego Kaliny. Natomiast Stowarzyszenie podjęło się wykonania tablicy z nazwiskami rodzin Żydów z Józefowa i innych miast, którzy tu zostali deportowani. Członkowie Stowarzyszenia i uczestnicy Warsztatów Terapii Zajęciowej we współpracy z Nadleśnictwem zasadzili krzewy w lesie przy drodze do Aleksandrowa, gdzie znajdują się masowe groby Ofiar. Podejmowane działania wspierał Burmistrz Józefowa Roman Dziura.
Dokładnie w 80. rocznicę tych tragicznych wydarzeń w dniu 13 lipca 2022 roku odbyły się w Józefowie uroczystości upamiętniające ofiary Zagłady. Wzięli w nich udział potomkowie Żydów, którzy przybyli z kraju oraz z Izraela i USA. Uczestniczyli także członkowie rodzin Polaków, którzy ratowali Żydów. Przyjechała też delegacja Akademii Policyjnej z Hamburga. Uroczystość zaszczycili dostojni goście, którzy reprezentowali: władze państwowe i samorządowe, duchowieństwo, gminy wyznaniowe, organizacje społeczne i kombatanckie.
Pierwszym punktem uroczystości było złożenie wieńców na grobach w lesie, gdzie dokonano mordu. Następnie wszyscy zgromadzili się przy synagodze. Tutaj nastąpiło odsłonięcie symbolicznego pomnika „Macewa Pamięci”, autorstwa Jerzego Kaliny, a także odsłonięta została tablica ze 154 nazwiskami pomordowanych rodzin Żydów z Józefowa i innych miast, którą ufundowali członkowie Stowarzyszenia Wychowanków Liceum Ogólnokształcącego w Józefowie oraz Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego i Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP.
Uroczystość otworzył Burmistrz Józefowa – Roman Dziura, który podkreślił, że jej celem jest oddanie hołdu pomordowanym. Następnie głos zabierali:
Odczytane zostały okolicznościowe listy, które nadesłali:
Uroczystość zakończyły modlitwy: rabina Michaela Schudricha i rabina Shalom Dov Ber Stambler oraz duchownych rzymskokatolickich: biskupa Mieczysława Cisło i księdza dziekana Zenona Mrugały. Pod pomnikiem i tablicą złożono wieńce i zapalono znicze.
Szanowni Państwo, Dostojni Goście,
Drodzy mieszkańcy Józefowa – jestem jednym z Was, tutaj mieszkałem, tutaj chodziłem do szkoły.
W Józefowie przez ponad 200 lat żyli razem Polacy i Żydzi. Ich dzieci razem też chodziły do szkoły. Mój ojciec Jan Byra i Hanoch Ceber wraz z innymi dziećmi z całej Polski, podpisali w 1926 roku specjalne gratulacje dla narodu amerykańskiego z okazji 150. rocznicy Deklaracji Niepodległości. Podpisy te znajdują się obecnie w Bibliotece Kongresu USA.
Reprezentuję Stowarzyszenie Wychowanków Liceum Ogólnokształcącego w Józefowie, którew swoim statucie ma zapisany cel: upamiętnienie historii Józefowa i wszystkich jego mieszkańców. Dziesięć lat temu upamiętniliśmy Polaków z Józefowa i okolicznych wsi, którzy zginęli w czasie wojny i okupacji, stawiając tablice z ich nazwiskami na murze przykościelnym: 420 ofiar, wśród nich żołnierze września, partyzanci, którzy polegli w bitwe pod Osuchami, więźniowie Majdanka i ofiary bombardowań w Peenemünde. Potem zbieraliśmy dokumenty o żydowskich mieszkańcach zamordowanych w czasach Holokaustu. Nasze Stowarzyszenie ustaliło te nazwiska na podstawie „Księgi Pamięci” wydanej w Izraelu oraz listy sporządzonej przez Yossi Avni, potomka rodziny Majmon, który jest dzisiaj z nami. Dotychczas pamięć o tych ludziach z Józefowa oraz z innych miast skąd zostali tutaj deportowani, z Kalisza, Konina, Łodzi, Skulska, Ślesina, Rychwału i innych miejscowości, była bezimienna. Od dziś ich nazwiska widnieją na pamiątkowej tablicy. W Zagładzie z rąk niemieckich nazistów straciły życie całe rodziny: AKS – 7 osób, BRESTMAN –14, DRYLEWICZ – 5, LUCHFELD – 5, Majmon – 4, SZLAJER – 50, UNTERBUCH – 21, ZYLBERSTEIN – 15… i wielu, wielu Innych.
Razem 913 Ofiar z Józefowa – dorosłych, dzieci i starców.
Pamiętamy o Nich. Chcemy tworzyć mosty porozumienia między Polakami i Żydami, by nie zapomnieć o przeszłości i budować przyszłość. Dzięki pamięci tworzy się kultura narodów.
A historia jest ważnym elementem wychowania następnych pokoleń.
Chcę podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do upamiętnia ofiar narodu żydowskiego w Józefowie. Pozwólcie, że wymienię Dyrektora Muzeum Getta Warszawskiego – Pana Alberta Stankowskiego i Burmistrza Józefowa Pana Romana Dziurę. Dziękuję członkom Stowarzyszenia Wychowanków Liceum w Józefowie oraz organizacjom społecznym. Dziękuję wszystkim gościom, którzy zaszczycili tę uroczystość, delegacji potomków Żydów, którzy przybyli z Izraela i Stanów Zjednoczonych, przedstawicielom władz państwowych i samorządowych, osobom duchownym. Dziękuję delegacji Niemców z Hamburga, których obecność świadczy, że można pokonać uprzedzenia i nienawiść między narodami i razem budować pokojową przyszłość. Dziękuję za obecność przedstawicieli polskich rodzin, które z narażeniem życia ratowały Żydów w czasie okupacji. Uczcijmy pamięć Ofiar słowami modlitwy Izkor:
Panie Boże, wspomnij Ich Dusze,
Niech będą One splecione
Wiecznym węzłem z życiem
Sprawiedliwych w Ogrodach Edenu
Link do filmu pt. „Józefów” zrealizowany przez Kacpra Elsnera, wnuka Pani Marii Bilowej z domu Wajstuch-Pelc, którą uratowano z Zagłady dzięki pomocy mieszkańców Józefowa i Majdanu Nepryskiego z rodzin Gontarzów, Wasilików, Berdzików i Szkałubów.
Instrukcja odtwarzania filmu: aby pojawiły się napisy z tłumaczeniem w języku polskim należy kliknąć na poniższe zdjęcie, wtedy pojawi się w prawym dolnym roku znak – Ustawienia, na który należy kliknąć, a następnie trzeba kliknąć na wyraz Napisy i wybrać język polski
Stowarzyszenie Wychowanków wspólnie z Kołem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i władzami samorządowymi, przygotowało uroczystość upamiętnienia 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino, w której brali też udział nasi krajanie z Józefowa i okolicznych miejscowości. Z inicjatywą wystąpiła Koleżanka Krystyna Mrozik, mieszkająca obecnie w Australii, której stryj – Stanisław Zaśko przeszedł cały szlak bojowy 2. Korpusu Polskiego. Dzięki poszukiwaniom m.in. Kolegów: Artura Kuli, Józefa Kuli i Józefa Więcława ustalone zostały nazwiska pozostałych 9 żołnierzy. W dniu 2 czerwca odbyła się w Józefowie uroczystość odsłonięcia dwu tablic na murze przykościelnym z nazwiskami 10 żołnierzy-kombatantów. Przygotowano też broszurę z ich sylwetkami i odznaczeniami. Uroczystość odbyła się z ceremoniałem wojskowym, w czasie której odczytany został apel pamięci i oddano salwę honorową.
W dniach 20-21 września odbył się kolejny, 28 Rajd im. Profesora Józefa Jóźwiaka. Tym razem uczestnicy wędrowali trasami Susiec-Rebizanty i Szczebrzeszyn-Kawęczynek-Turzyniec.
Przed wyruszeniem na trasy odbył się uroczysty apel przed budynkiem dawnego Liceum Ogólnokształcącego, podczas którego nawiązano do przypadającego w 2024 roku 80.lecia utworzenia Liceum i 50.lecia Stowarzyszenia Wychowanków Liceum.
Stowarzyszenie postanowiło przyznać darowiznę na rzecz Koła Polskiego Związku Wędkarskiego nr 7 w Józefowie z przeznaczeniem na realizację działań edukacyjnych, w tym konkursów i zawodów wędkarskich o tematyce ochrony czystości rzek i środowiska naturalnego.